Leśny Kompleks Promocyjny "Lasy Beskidu Śląskiego" Leśny Kompleks Promocyjny "Lasy Beskidu Śląskiego"

Leśny Kompleks Promocyjny „Lasy Beskidu Śląskiego”

Leśny Kompleks Promocyjny „Lasy Beskidu Śląskiego” powstał jako jeden z pierwszych siedmiu takich obiektów w Polsce. Został powołany do życia Zarządzeniem nr 30 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z 19.12.1994 r. Obecnie funkcjonuje już 25 takich obiektów.

Obejmuje swym zasięgiem cztery nadleśnictwa: Bielsko, Ustroń, Węgierska Górkę i Wisłę, rozpościerające się w najbardziej na zachód wysuniętej części Karpat, pomiędzy Bramą Morawską a Doliną rzeki Soły. W skład Beskidu Śląskiego wchodzą trzy pasma górskie: Czantorii i Stożka, Baraniej Góry oraz Skrzycznego, Klimczoka i Błatniej. Ponadto, w skład LKP „Lasy Beskidu Śląskiego” wchodzi fragment Beskidu Żywieckiego z masywem Romanki oraz niewielki fragment Beskidu Małego. Północną część LKP stanowi Pogórze Cieszyńskie i Wodzisławsko – Wilamowickie. Obszar LKP leży w dorzeczu Wisły, od północnego-zachodu, poprzez Olzę, w dorzeczu Odry, zaś od południowego –zachodu, poprzez Potok Czadeczka, w dorzeczu Dunaju.

Podstawowe cele utworzenia LKP „Lasy Beskidu Śląskiego” to:

  • wszechstronne rozpoznanie stanu biocenoz górskich oraz dynamiki zachodzących w nich zmian;
  • trwałe zachowanie lub odtwarzanie naturalnych walorów lasów górskich;
  • Łączenie trwałej gospodarki leśnej z aktywną ochroną przyrody;
  • promowanie wielofunkcyjnej oraz zrównoważonej gospodarki leśnej;
  • prowadzenie prac badawczych i doświadczalnictwa leśnego dla wypracowania wniosków możliwych do wykorzystania przede wszystkim w rejonach górskich;
  • prowadzenie szkoleń Służby Leśnej oraz rozwijanie edukacji przyrodniczo

– leśnej społeczeństwa.

Specyfiką drzewostanów beskidzkich jest nadal duży udział świerka o obniżonej zdrowotności w wyniku oddziaływania zanieczyszczeń przemysłowych, chorób grzybowych i szkodliwych owadów.

Możliwość uprawiania sportów zimowych i całorocznej turystyki pieszej przyciąga rzesze turystów nie tylko z konurbacji Górnośląskiej, ale również z całego kraju. Stwarza to okazję do szerokiej prezentacji proekologicznej polityki leśnej, a w jej ramach idei LKP. Jedną z przesłanek powołania LKP „Lasy Beskidu Śląskiego” było stworzenie możliwości lepszej i skuteczniejszej ochrony i restytucji walorów przyrodniczo – leśnych, do których należą:

  • tereny źródliskowe Wisły;
  • potoki Białej i czarnej Wisełki;
  • zbiorowiska leśne o charakterze naturalnym w rezerwatach przyrody „Barania Góra”, „Czantoria”, „Stok Szyndzielni”, „Jaworzyna”;
  • fragmenty naturalnej świerczyny górnoreglowej w rezerwacie „Romanka”;
  • drzewostany z wysokoprodukcyjnym ekotypem świerka istebniańskiego
    w Nadleśnictwie Wisła;
  • cenne drzewostany nasienne buka pospolitego w Nadleśnictwie Bielsko;
  • obszary północno-zachodniej części Nadleśnictwa Ustroń stanowiące fragment Bramy Morawskiej, będące miejscem wędrówki z południa Europy wielu gatunków roślin i zwierząt na teren Polski.

W Beskidzie Śląskim występują duże chronione ssaki: niedźwiedź, ryś i wilk. Dobre warunki do życia znajdują tu również rzadkie gatunki nietoperzy: podkowiec mały, nocek orzęsiony, nocek duży, nocek Bechsteina oraz mopek Barbastella. Pasma Baraniej Góry i Romanki są ostoją głuszca. Teren LKP zasiedla także największa sowa - puchacz. Gromadę płazów reprezentują m.in.: salamandra plamista, traszka  karpacka, traszka grzebieniasta, kumak górski. Występuje tu również rzadki gatunek chrząszcza - biegacz urozmaicony.

Wśród rosnących tu drzewostanów, wyróżniono fitocenozy leśne:

  • W piętrze pogórza: grąd subkontynentalny, nadrzeczną olszynę górską, olszynę bagienną, podgórski łęg jesionowy;
  • W reglu dolnym: żyzną buczynę karpacką, karpackie jaworzyny miesiącznicowe, kwaśną buczynę górską, dolnoreglowy bór jodłowo – świerkowy, jaworzynę karpacką, bory i lasy bagienne;
  • W reglu górnym: acydofilną świerczynę górnoreglową

O bogactwie roślin runa leśnego świadczą liczne płaty orlika pospolitego, parzydła leśnego, ciemiężycy białej, zespoły roślinne z wieloma gatunkami storczykowatych
i liliowatych, naparstnicy wielokwiatowej, śnieżyczki przebiśnieg, bluszczu, widłaków goździstego i jałowcowatego, barwinka, kopytnika, marzanki wonnej, pomocnika baldaszkowatego, goryczki trojeściowej i krzyżowej. Na szczególną uwagę zasługuje tocja karpacka oraz endemit Karpat Zachodnich tojad mocny morawski. Paprocie reprezentują m.in. podrzeń żebrowiec, paprotka pospolita i pióropusznik strusi.
Z chronionych gatunków drzew i krzewów swoje stanowiska mają cis, w rezerwacie Zadni Gaj, oraz wawrzynek wilczełyko i kalina koralowa.

Celem reintrodukcji głuszca w Beskidach, w 2002 roku Nadleśnictwo Wisła rozpoczęło wolierową hodowlę tych kuraków. Młode głuszce, corocznie zasilają naturalną populację tego gatunku w Beskidzie Żywieckim i Morawsko – Śląskim, a także służą do restytucji tego gatunku w Borach Dolnośląskich (Nadleśnictwo Ruszów)
i w Beskidzie Sądeckim ( Nadleśnictwo Nawojowa). Ponadto głuszce były nabywane przez inne hodowle, zarówno działające w Polsce (Leżajsk, Kadzidłowo, Głęboki Bród) jak i w innych krajach – Litwa, Ukraina, RFN, Czechy i Słowacja.

Całość lasów na terenie LKP ma status lasów ochronnych, wśród których największy udział mają lasy uszkodzone przez przemysł (100%) oraz lasy wodochronne (30%)

Głównymi zagrożeniami dla trwałości lasu są:

  • choroba opieńkowa w świerczynach;
  • szkody od okiści i silnych wiatrów;
  • masowe pojawy szkodliwych owadów liściożernych i podkorowych ( głównie kornika drukarza);
  • emisje przemysłowe - 35% lasów znajduje się w I strefie tzw. słabych uszkodzeń przemysłowych, pozostałe 65% w II strefie – średnich uszkodzeń przemysłowych.

Leśny Kompleks promocyjny „Lasy Beskidu Śląskiego” jest miejscem badań naukowych prowadzonych przez Wydział Leśny Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, Instytut Badawczy Leśnictwa, Uniwersytet Śląski w Katowicach oraz Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

Funkcje społeczne lasów realizowane są m.in. przez ich szerokie udostępnianie dla potrzeb turystycznych, rekreacyjnych i edukacyjnych. W tym celu utrzymywane są różnorodne urządzenia i obiekty: szlaki turystyczne, rowerowe, ścieżki spacerowe, dydaktyczne, wyciągi i trasy narciarskie, miejsca odpoczynku, punkty informacji turystycznej.

Dla potrzeb edukacyjnych powstał na bazie OSW w Ustroniu – Jaszowcu, Regionalny Leśny Ośrodek Edukacji Ekologicznej, z pełnym zapleczem hotelowo-szkoleniowym. W terenie działa Izba Leśna na Przysłupiu, Ośrodek Edukacji Ekologicznej w Istebnej – Dzielcu – Muzeum świerka istebniańskiego w Wyrchczadeczce oraz Ośrodek Wolierowej Hodowli Głuszca – w Nadleśnictwie Wisła, Izba Edukacji Ekologicznej
w Bielsku – Wapiennicy w Nadleśnictwie Bielsko, zaś w Nadleśnictwie Węgierska Górka działa Izba Edukacyjna na bazie adaptacji wybranych pomieszczeń na cele edukacyjne. Tym samym każde z nadleśnictw LKP dysponuje swoja profesjonalną bazą edukacyjno – szkoleniową.

Na obszarze nadleśnictw LKP „Lasy Beskidu Śląskiego” funkcjonują ścieżki edukacji przyodniczo-leśnej, których jest obecnie 16. Powstały staraniem i nakładem środków własnych nadleśnictw. Nadleśnictwa wydały foldery opisujące przebieg tras poszczególnych ścieżek, a do dyspozycji wycieczek zbiorowych lub indywidualnych zwiedzających służą w każdej chwili, wyznaczeni do prowadzenia edukacji w terenie, wyszkoleni pracownicy nadleśnictw.

Organem doradczym i opiniodawczym Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych jest Rada Naukowo – Społeczna, powołana przez Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, w zakresie której jest inicjowanie i ocena realizacji działań podejmowanych w LKP. W skład Rady wchodzą przedstawiciele świata nauki, samorządów, pozarządowych organizacji ekologicznych, mediów, ochrony środowiska, przemysłu drzewnego, RDLP w Katowicach.

W obecnym składzie Rada powołana została na okres 5 lat t.j. na okres 2018 – 2022.


Najnowsze aktualności Najnowsze aktualności

Powrót

Na pamiątkę Powstań Śląskich

Na pamiątkę Powstań Śląskich

Dęby Powstań Śląskich pobłogosławione przez papieża Franciszka, zostaną wiosną posadzone we wszystkich dekanatach Archidiecezji Katowickiej. To dar leśników Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Katowicach dla mieszkańców regionu, w stulecie rocznicy powrotu Górnego Śląska do Macierzy. Dęby Powstań Śląskich zostały przywiezione do Watykanu, podczas pielgrzymki leśników do grobu Św. Jana Pawła II.

 

- Wizyta delegacji leśników naszej Dyrekcji oprócz wymiaru religijnego miała niewątpliwie także cel promocyjny. Odbyliśmy szereg spotkań z przedstawicielami kurii rzymskiej oraz biskupami obecnymi w Rzymie na których promowaliśmy wypracowany polski model zrównoważonej gospodarki leśnej.  Kulminacyjnym punktem było spotkanie z Papieżem Franciszkiem – powiedział nam Dyrektor Damian Sieber.

Na audiencję zostały zabrane sadzonki dębów oraz materiały promujące Lasy Państwowe. Podczas spotkania Ojciec Święty został poinformowany na temat zrównoważonej gospodarki leśnej prowadzonej przez Lasy Państwowe, a na zakończenie pobłogosławił sadzonki – Dębów Powstań Śląskich.

- Promocja polskiego modelu leśnictwa na arenie międzynarodowej, ze szczególnym uwzględnieniem zagadnień związanych z nasiennictwem leśnym i hodowlą lasu powinno być naszą misją. To unikalny w skali nie tylko Europy program udoskonalany i realizowany od dziesięcioleci. Pozwala wraz ze zmieniającymi się warunkami klimatycznymi na trwałą przebudowę drzewostanów i zachowanie ich ciągłości, bez względu na występujące na danym terenie siedliska i warunki – dodaje dyrektor Sieber.

Spotkania, które zaplanowano w Rzymie na 25-29 października 2021 r., pozwoliły także na promocję na arenie międzynarodowej dobrych nawyków w zakresie ochrony przyrody, w tym działań podejmowanych przez Lasy Państwowe w ramach przeciwdziałania zmianom klimatu i ochronie bioróżnorodności.

Dzięki podjętym krokom promocyjnym przedstawiciele Lasów Państwowych zwiększyli świadomość społeczną na temat polskiej, wielofunkcyjnej i zrównoważonej gospodarki leśnej na arenie międzynarodowej. Całość działań podjętych w trakcie wyjazdu wpłynęła pozytywnie na wizerunek polskiego leśnika i Służby Leśnej na arenie międzynarodowej.

- Niemal równolegle z naszą wizytą w Rzymie, otrzymaliśmy potwierdzenie z niezależnego źródła, że praca polskich leśników przynosi wymierne, łatwe do policzenia efekty. Europejski Trybunał Obrachunkowy w najnowszym raporcie opublikowanym w październiku 2021 r. nie tylko wskazał Lasy Państwowe jako przykład dobrych praktyk leśnych w skali europejskiej, w zakresie łagodzenia skutków zmiany klimatu. Zwrócił uwagę, że od 2005 roku w Polsce przybyło 259 000 ha lasu – podsumował Dyrektor Damian Sieber.