Asset Publisher Asset Publisher

Samochód

Czy mogę wjechać samochodem do lasu? Skąd mam wiedzieć czy droga jest publiczna czy leśna? Czy strażnik leśny może nałożyć mandat? - odpowiedzi na te i inne pytania.

Czy mogę wjechać samochodem do lasu?

Zasady udostępniania lasów są precyzyjnie opisane w rozdziale 5. Ustawy o lasach.  Wynika z niej, że ruch motorowerem, pojazdem silnikowym (samochodem, motocyklem czy quadem), a także zaprzęgiem konnym dopuszczalny jest tylko drogami publicznymi. Każdym pojazdem można wjechać do lasu drogą leśną tylko wtedy, gdy jest wyraźnie ona oznaczona drogowskazami dopuszczającymi ruch (np. wskazany jest kierunek i odległość dojazdu do miejscowości, ośrodka wypoczynkowego czy parkingu leśnego). Nie dotyczy to inwalidów, którzy poruszają się pojazdami przystosowanymi do ich potrzeb.

Uwaga! Na drogach leśnych nie muszą być ustawione szlabany i znaki zakazujące poruszania się po nich, gdyż zakaz ten wynika wprost z zapisów ustawy o lasach. Obowiązuje on cały rok, nie tylko w okresie zagrożenia pożarowego.

Także jazdę konną po lesie ustawa dopuszcza tylko drogami wyznaczonymi przez właściwego nadleśniczego.

Wszystkie te przepisy nie dotyczą pracowników nadleśnictw w czasie wykonywania obowiązków służbowych, właścicieli lasów w ich własnych lasach, osób wykonujących i kontrolujących gospodarkę leśną, służb ratujących zdrowie i mienie ludzkie (policja, straż pożarna, pogotowie ratunkowe), myśliwych wykonujących zadania gospodarcze oraz właścicieli pasiek zlokalizowanych w lasach.

Skąd mam wiedzieć czy droga jest publiczna czy leśna?

Nie ma, niestety, jednolitego i czytelnego systemu oznakowania dróg publicznych biegnących przez lasy. Jest to obowiązek zarządcy drogi, który powinien oznakować drogę zgodnie z zasadami wynikającymi z przepisów ruchu drogowego oraz ustawy o lasach. Najlepiej kierować się ogólną zasadą wjeżdżania samochodem do lasu tylko tam, gdzie wyraźnie pozwalają na to znaki drogowe. Zgodnie z ustawą o lasach nie ma obowiązku oznakowania znakami zakazu dróg, gdzie nie wolno wjeżdżać. Należy zatem stosować zasadę, że droga nieoznakowana nie jest dopuszczona do ruchu.

Nadleśnictwa ustawiają tablice informacyjne z drogami wyznaczonymi do ruchu i miejscami parkingowymi. Można także szukać takich informacji w urzędach gmin i punktach informacji turystycznej.

Gdzie zostawić samochód wybierając się do lasu?

Wybierając się do lasu należy samochód pozostawić w miejscu oznaczonym jako parking lub miejsce postojowe. Zgodnie z art. 29 ustawy o lasach tylko tam można bezpiecznie parkować. Każde nadleśnictwo przygotowuje sieć parkingów leśnych oraz miejsc parkowania pojazdów. Informacje o nich można znaleźć na stronie internetowej nadleśnictwa. Najłatwiej na nią trafić wpisując adres www.lasy.gov.pl, a potem wybierając odpowiednią dyrekcję regionalną i nadleśnictwo.  

Nie należy pozostawiać samochodów przed szlabanami i na poboczach dróg, nawet jeśli są one dopuszczone do ruchu, ponieważ utrudnia to ich gospodarcze wykorzystanie.

Czy strażnik leśny może zatrzymać samochód i wylegitymować kierowcę?

Strażnik leśny, podobnie jak inni pracownicy Służby Leśnej, którzy mają uprawnienia strażnika leśnego, mogą, zgodnie z art.29c Ustawy prawo o ruchu drogowym, zatrzymywać pojazdy i legitymować kierowców na terenie lasów. Jeżeli kierowca pojazdu nie zastosował się do przepisów i znaków drogowych dotyczących zakazu wjazdu, zatrzymywania się i postoju obowiązujących na terenie lasów musi liczyć się z tym, że strażnik leśny może go zatrzymać, wylegitymować i wydać polecenie co do zachowania się na drodze. Jeżeli samochód przewozi drewno lub zachodzi uzasadnione podejrzenie, że kierowca popełnił w lesie przestępstwo, strażnik leśny może zatrzymywać pojazd do kontroli także poza terenem leśnym.

Zgodnie z zapisami ustawy o lasach strażnik leśny ma także prawo do legitymowania innych osób, np. świadków wykroczeń i przestępstw, nakładania oraz pobierania grzywien (mandatów karnych), odbierania za pokwitowaniem przedmiotów pochodzących z przestępstwa lub wykroczenia oraz narzędzi i środków służących do ich popełnienia.

Należy się liczyć także z tym, że wobec osób uniemożliwiających kontrolę strażnik leśny ma prawo stosować środki przymusu bezpośredniego łącznie z użyciem broni.

Czy strażnik leśny może nałożyć mandat?

Strażnik leśny i pracownik Służby Leśnej mający uprawnienia strażnika np. leśniczy,  ma prawo do nałożenia grzywny w formie mandatu karnego o wysokości od 20 do 500 złotych. Grzywny są nakładane za wykroczenia określone w kodeksie wykroczeń (np. wjazd i parkowanie pojazdu w miejscu niedozwolonym, niszczenie grzybów i grzybni, płoszenie, zabijanie dzikich zwierząt, niszczenie lęgów ptasich mrowisk itd.), w ustawie o ochronie przyrody (np. wypalanie roślinności, uszkadzanie drzew i krzewów) oraz za wykroczenia określone w prawie łowieckim.

Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenie stanowi, że grzywny są nakładane w zasadzie w formie mandatu kredytowanego, wręczanego sprawcy wykroczenia za pokwitowaniem odbioru. Mandat staje się prawomocny po pokwitowaniu jego odbioru przez ukaranego, a należność grzywny należy uiścić w terminie 7 dni na konto widniejące na blankiecie mandatu.

W przypadku gdy sprawcą wykroczenia jest osoba czasowo przebywająca na terenie naszego kraju lub osoba nie mająca stałego miejsca zamieszkania i pobytu, nakłada się mandat karny gotówkowy. W takiej sytuacji należność wpłaca się od razu osobie, która nałożyła mandat.

W sytuacji, gdy wyrządzona szkoda jest znaczna (np. skradziono drewno, zniszczono fragment lasu, budowlę lub urządzenie) i kwalifikuje się to do wyższej kary niż pięćsetzłotowy mandat, strażnik leśny występuje do sądu z wnioskiem o ukaranie i pełni rolę oskarżyciela publicznego. Wtedy grzywnę nakłada sąd, który dodatkowo może także orzec np. wypłacenie nawiązki za spowodowaną szkodę.


Asset Publisher Asset Publisher

Back

Szkodnictwo leśne - informacje ogólne

Szkodnictwo leśne - informacje ogólne

Strażnicy leśni patrolują obszar całego nadleśnictwa interweniując w przypadku zgłoszenia przestępstwa lub wykroczenia leśnego.

Telefony do Komendantów Straży Leśnej z jednostek RDLP w Katowicach zawiera wykaz dostępny w zakładce "KONTAKTY".
 

Wyniki zwalczania szkodnictwa leśnego w 2023 r.:

Rodzaje szkodnictwa

ilość przypadków

wartość szkód (zł)

wykrywalność (%)

Kradzież drewna na łączną masę 306 m3

187

147 098

38,5

Kradzież lub zniszczenie pozostałego mienia (poza drewnem)

46

66 674

13

Kłusownictwo

50

81 600

76

Bezprawne korzystanie z lasu

w tym:

1 784 mandatów karnych na kwotę 287 330 zł

7 508

1 705 275

97,5

 

Wybierając się do lasu, należy wiedzieć co jest dozwolone a co zabronione:

Poruszać się można po każdej drodze i ścieżce leśnej wyłącznie pieszo lub na rowerze. Ruch pojazdem silnikowym, zaprzęgowym lub jazda konna są dozwolone drogami leśnymi tylko wtedy, gdy są one oznakowane drogowskazami dopuszczającymi ruch po tych drogach. Postój pojazdów na drogach leśnych dozwolony jest wyłącznie w miejscach oznakowanych.

Powyższe zapisy nie dotyczą inwalidów poruszających się pojazdami przystosowanymi do ich potrzeb.
 

Stałym zakazem wstępu objęte są lasy stanowiące:

- uprawy leśne do 4 m wysokości,

- powierzchnie doświadczalne i drzewostany nasienne,

- ostoje zwierząt,

- źródliska rzek i potoków,

- obszary zagrożone erozją.
 

Nadleśniczy ma uprawnienia do wprowadzenia okresowego zakazu wstępu do lasu, jeżeli:

- na jakimś obszarze nastąpiło zniszczenie runa leśnego lub drzewostanu,

- wykonywane są prace z hodowli i ochrony lasu lub pozyskuje się drewno,

- na skutek suszy występuje duże zagrożenie pożarowe.
 

Ponadto w lesie zabrania się:

- zanieczyszczania gleby i wód,

- zaśmiecania,

- rozkopywania gruntu,

- niszczenia grzybów oraz grzybni, niszczenia lub uszkadzania drzew, krzewów i innych roślin,

- niszczenia urządzeń i obiektów gospodarczych, turystycznych i technicznych oraz znaków, zbierania płodów runa leśnego w oznakowanych miejscach zabronionych,

- rozgarniania i zbierania ściółki,

- wypasu zwierząt gospodarskich,

- biwakowania poza miejscami wyznaczonymi przez właściciela lasu lub nadleśniczego,

- wybierania jaj i piskląt, niszczenia lęgowisk i gniazd ptasich,

- płoszenia, ścigania, chwytania i zabijania dziko żyjących zwierząt,

- puszczania psów luzem,

- hałasowania oraz używania sygnałów dźwiękowych, z wyjątkiem przypadków wymagających wszczęcia alarmu.
 

W lasach oraz na terenach śródleśnych, jak również w odległości 100 m od granicy lasu zabronione jest:

- rozniecanie ognia poza miejscami wyznaczonymi do tego celu przez właściciela lasu lub nadleśniczego,

- korzystanie z otwartego płomienia,

- wypalanie wierzchniej warstwy gleby i pozostałości roślinnych.


KTO MOŻE ZOSTAĆ
STRAŻNIKIEM LEŚNYM?

Osoba, która:

  • jest obywatelem polskim;
  • ukończyła 21 lat;
  • ma pełnię praw cywilnych i obywatelskich;
  • posiada odpowiednie kwalifikacje zawodowe (wykształcenie min. średnie leśne, przeszkolenie i brak przeciwwskazań do pracy z bronią);
  • cieszy się nienaganną opinią;
  • zatrudniona jest w pełnym wymiarze czasu pracy;
  • posiada odpowiedni stan zdrowia;
  • nie była karana sądownie za przestępstwo z chęci zysku lub innych niskich pobudek. 

USTAWOWE UPRAWNIENIA STRAŻNIKÓW LEŚNYCH:

1. Legitymowanie osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia jak również świadków zdarzenia.

2. Nakładanie oraz pobierania grzywien w drodze mandatu karnego.

3. Zatrzymywanie i dokonywanie kontroli środków transportu na obszarach leśnych oraz w ich bezpośrednim sąsiedztwie.

4. Przeszukiwanie pomieszczeń i innych miejsc.

5. Ujęcie na gorącym uczynku sprawcy przestępstwa lub wykroczenia albo w bezpośrednim pościgu.

6. Odbieranie za pokwitowaniem przedmiotów pochodzących z przestępstwa lub wykroczenia oraz narzędzi służących do ich popełnienia.

7. Prowadzenie dochodzeń oraz wnoszenia i popierania aktów oskarżenia w postępowaniu uproszczonym jeśli przedmiotem przestępstwa jest drzewo lub drewno z lasów stanowiących własność Skarbu Państwa, w trybie i na zasadach określonych w Kodeksie postępowania karnego.

8. Prowadzenie postępowania w sprawach o wykroczenia oraz udziału w rozprawach przed Sądem w charakterze oskarżyciela publicznego w sprawach zwalczania wykroczeń w zakresie szkodnictwa leśnego.

9. Noszenie broni palnej długiej i krótkiej lub gazowej oraz ręcznego miotacza gazowego.

10. Żądanie niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, zwracania się o taką pomoc do jednostek gospodarczych, jak również w nagłych przypadkach do każdego obywatela o udzielenie doraźnej pomocy na zasadach określonych w ustawie o Policji.

11. Dokonywanie kontroli podmiotów gospodarczych zajmujących się obrotem i przetwarzaniem drewna i innych produktów leśnych celem sprawdzenia legalności ich pochodzenia.

12. Zastosowanie wobec osób uniemożliwiających wykonywanie czynności służbowych środków przymusu bezpośredniego:

     - siły fizycznej i chwytów obezwładniających,

     - pałki służbowej,

     - chemicznych środków obezwładniających,

     - kajdanek,

     - psa służbowego,

     - broni palnej - kiedy w/w środki przymusu nie wystarczą.

13.Na gruntach stanowiących własność Skarbu Państwa przysługują również uprawnienia:

     - Państwowej Straży Łowieckiej w zakresie zwalczania kłusownictwa,

     - Straży Ochrony Przyrody w zakresie przestrzegania przepisów o ochronie przyrody,

     - Państwowej Straży Rybackiej w zakresie kontroli legalności dokonywania połowu.

ZAKRES PRAWNY DZIAŁANIA STRAŻY LEŚNEJ

Przestępstwa leśne:

  • wyrąb drzewa z lasu (art. 290 kk);
  • kradzież drewna z lasu (art. 278 kk);
  • paserstwo, którego przedmiotem jest drewno (art. 291 i 292 kk);
  • spowodowanie pożaru leśnego lub innego zdarzenia sprowadzającego bezpośrednie niebezpieczeństwo (art. 163 i 164 kk);
  • kłusownictwo łowieckie (art. 53 prawa łowieckiego) i kłusownictwo rybackie (art. 27a ustawy rybackiej), jeżeli w obu przypadkach miejscem popełnienia ich czynu jest las.

Wykroczenia leśne:

  • szkodnictwo leśne (art. 148, 149, 151-157, 159, 161-166 kw);
  • kradzież leśna (art. 119 kw) oraz wyrąb drzewa w lesie w celu jego przywłaszczenia (art. 120 kw);
  • paserstwo, którego przedmiotem jest drzewo z lasu (art. 122kw);
  • niszczenie lub uszkadzanie mienia LP (art. 124 kw);
  • naruszenie przepisów przeciwpożarowych w lasach (art. 82 i 82a kw);
  • kłusownictwo wędkarskie (art. 27 ustawy rybackiej);
  • kłusownictwo łowieckie (art. 51 prawa łowieckiego);
  • ustawa o ochronie przyrody (art. 127 i 131);
  • bezprawne umieszczanie ogłoszeń (art. 63a kw);
  • niszczenie, uszkadzanie i usuwanie znaków ostrzegawczych (art. 74 kw);
  • niezachowanie ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia (art. 77 kw);
  • drażnienie lub płoszenie zwierzęcia (art. 78 kw);
  • niszczenie lub uszkadzanie urządzeń ochrony brzegów wodnych (art 81 kw);
  • niestosowanie się do znaku, sygnału lub polecenia w ruchu (art. 92 kw);
  • niezachowanie ostrożności przy korzystaniu z dróg (art. 98 kw).