Asset Publisher
Biegi na orientację
Lubisz biegać, ale znudziło ci się bicie rekordów prędkości? Spróbuj czegoś nowego. W biegach na orientacje równie ważna co sprawne nogi i płuca jest głowa.
O co chodzi w biegu na orientację? O jak najszybsze przebycie określonej trasy wyznaczonej punktami kontrolnymi. Którędy zawodnik pokona dystans pomiędzy kolejnymi punktami, zależy tylko od niego: jego sprawności poruszania się w terenie, zmysłu orientacji i strategii. Do pomocy ma - coraz bardziej zapomniane w dzisiejszych czasach nawigacji satelitarnych - mapę i kompas. Żeby ukończyć zawody, musi zaliczyć wszystkie punkty w odpowiedniej kolejności. Swoją obecność w tych miejscach potwierdza na karcie startowej lub, coraz częściej, na specjalnym chipie.
Historia z armią w tle
Biegi na orientację wywodzą się ze Skandynawii. Pierwsze zawody zorganizowano jeszcze w XIX w. w Norwegii. Początkowo dyscyplina cieszyła się niewielkim zainteresowaniem i startowali w niej głównie wojskowi. Dla cywilów, w czasach gdy sport nie był tak popularny, jak dziś, pokonanie dwudziestokilometrowych tras było zbyt wielkim wyzwaniem. Dopiero kiedy skrócono dystans orienteering stał się popularniejszy wśród amatorów. W latach trzydziestych XX w. rozegrano pierwsze zawody międzynarodowe, a po drugiej wojnie światowej biegi na orientację zaczęto uprawiać poza Skandynawią, w 1961 r. powstała Międzynarodowa Federacja Sportów na Orientację, a pięć lat później odbyły się pierwsze mistrzostwa świata.
Dziś ten sport wciąż najpopularniejszy jest w Europie. Nieco mniejszym zainteresowaniem cieszy się w Ameryce Północnej, Wschodniej Azji i Australii.
Chociaż jest dyscypliną olimpijską, nigdy nie znalazł się w programie igrzysk. I pewnie długo nie znajdzie. Biegów na orientację w zasadzie nie sposób pokazać w telewizji ze względu na zbyt rozległy teren rozgrywania zawodów. Z tego samego powodu oraz tego, że biegi zazwyczaj organizowane są w lesie, trudno oczekiwać tłumu kibiców. Pomimo tej niemedialności, popularność orienteeringu rośnie, a na największych zawodach startuje nawet 25 tys. biegaczy. To liczba porównywalna z frekwencją na największych maratonach na świecie.
O co w tym chodzi?
W biegu na orientację bardzo ważna jest mapa, ale nieco inna od tych używanych podczas leśnych wędrówek. Podstawowa różnica polega na tym, że lasy oznaczone są na niej różnymi odcieniami zieleni. Im ciemniejszy kolor, tym gęstszy las, a więc poruszanie się w nim trudniejsze. Takie oznaczenia pomagają zdecydować czy lepszym rozwiązaniem będzie bieg najkrótszą trasą przez gęstwinę, czy lepiej trochę nadłożyć drogi i pokonać trasę przez rzadsze zarośla.
Reszta oznaczeń przypomina te powszechnie używane. Niebieskie elementy to obiekty wodne: rzeki, strumienie, jeziora, bagna czy studnie. Brązowe poziomnice obrazują ukształtowanie terenu: góry, pagórki, muldy, jary itp. Czarne znaczki pokazują charakterystyczne obiekty, np. głazy, myśliwskie ambony czy np. jaskinie.
Skala map używanych w orienteeringu jest dużo mniejsza niż turystycznych, zwykle 1:15000 lub 1:10000 (1 cm na mapie odpowiada 150 lub 100 metrom w terenie), a w wypadku biegów sprinterskich - nawet mniej niż 1:5000. Oczywiście nie obejdzie się tez bez kompasu. To dzięki niemu można ustawić mapę względem północy, a także przemieszczać się pomiędzy punktami kontrolnymi na azymut.
Punkty kontrolne podczas biegu na orientację oznaczone są tzw. lampionami. To biało-pomarańczowy lub biało-czerwony znacznik w kształcie sześcianu. Każdy z punktów ma swój kod.
wyposażony jest też w perforator, za pomocą którego uczestnik oznacza kartę startową lub, coraz częściej, elektryczny czujnik, który rejestruje chip zawodnika.
Naturalnie w lesie
Najpopularniejszym biegiem na orientację jest bieg klasyczny (nazywany też długim). W równym stopniu sprawdza on techniki orientacji, co sprawność i wytrzymałość zawodnika. Pokonanie trasy zajmuje zwycięzcom około 75-90 minut. Biegi średniodystansowe nastawione są przede wszystkim na dobrą nawigację. Najlepsi kończą je mniej więcej w pół godziny. W biegu sztafetowym wygrywa ta - najczęściej trzyosobowa - drużyna, której zawodnicy po kolei zaliczą jak najszybciej i bezbłędnie swoje trasy. Organizuje się także biegi sprinterskie, nocne, długodystansowe czy punktowe, w których trzeba w określonym czasie zaliczyć jak najwięcej punktów kontrolnych.
Naturalnym terenem do uprawiania biegów na orientację są lasy. Dlatego też Lasy Państwowe postanowiły przyjść z pomocą miłośnikom tej dyscypliny. W 2011 r. Ogólnopolski Komitet Organizacyjny Biegu na Orientację Leśników przedstawił koncepcję Zielonego Punktu Kontrolnego. Chodzi o zainstalowanie w lasach lub parkach stałych punktów kontrolnych, które umożliwiłyby bieg w dowolnym czasie. Takie standaryzowane punkty mają logo właściciela, zarządcy terenu lub sponsora, plakietki z symbolem orienteeringu, kasownik (perforator) kart kontrolnych oraz kod kreskowy umożliwiający elektroniczne potwierdzenie obecności zawodnika. Do tego zarządcy terenu przygotowują znormalizowane mapy do orienteeringu, które uczestnicy biegu będą np. mogli ściągnąć z internetu.
Do tej pory powstało ponad czterdzieści projektów Zielonych Punktów Kontrolnych w Lasach Państwowych. Są takie na terenie nadleśnictw: Krynki, Bytów, Przedborów, Olsztynek, Wieruszów, Maskulińskie, Spychowo, Brynek, Gdańsk, Mielec, Strzebielino, Hajnówka, Lipka, Woziwoda, Miękinia, Elbląg, Dojlidy, Solec Kujawski, Supraśl, Krasnystaw i Augustów. Ich wykaz można znaleźć na stronie www.zielonypunktkontrolny.pl.
Asset Publisher
Asset Publisher
Szkodnictwo leśne - informacje ogólne
Szkodnictwo leśne - informacje ogólne
Patrolowanie terenu przez Straż Leśną
Kradzież drewna z pnia
Kradzież drewna ze stosu
Kradzież drewna ze stosu
Gaszenie pożaru w lesie
Wspólny patrol z policją
Wspólne działania z Policją i Inspekcją Transportu Drogowego
Bezprawny wjazd do lasu
Zimowy patrol
Bezprawnne pozyskanie stroiszu
Bezprawne pozyskanie stroiszu
Porzucone i spalone auto w lesie
Kłusownictwo przy użciu wnyków
Przestrzeganie przepisów w lesie
Zaśmiecanie terenów leśnych
Zaśmiecanie lasu
Strażnicy leśni patrolują obszar całego nadleśnictwa interweniując w przypadku zgłoszenia przestępstwa lub wykroczenia leśnego.
Wyniki zwalczania szkodnictwa leśnego w 2023 r.:
|
Rodzaje szkodnictwa |
ilość przypadków |
wartość szkód (zł) |
wykrywalność (%) |
|
Kradzież drewna na łączną masę 306 m3 |
187 |
147 098 |
38,5 |
|
Kradzież lub zniszczenie pozostałego mienia (poza drewnem) |
46 |
66 674 |
13 |
|
Kłusownictwo |
50 |
81 600 |
76 |
|
Bezprawne korzystanie z lasu w tym: 1 784 mandatów karnych na kwotę 287 330 zł |
7 508 |
1 705 275 |
97,5 |
Wybierając się do lasu, należy wiedzieć co jest dozwolone a co zabronione:
Poruszać się można po każdej drodze i ścieżce leśnej wyłącznie pieszo lub na rowerze. Ruch pojazdem silnikowym, zaprzęgowym lub jazda konna są dozwolone drogami leśnymi tylko wtedy, gdy są one oznakowane drogowskazami dopuszczającymi ruch po tych drogach. Postój pojazdów na drogach leśnych dozwolony jest wyłącznie w miejscach oznakowanych.
Powyższe zapisy nie dotyczą inwalidów poruszających się pojazdami przystosowanymi do ich potrzeb.
Stałym zakazem wstępu objęte są lasy stanowiące:
- uprawy leśne do 4 m wysokości,
- powierzchnie doświadczalne i drzewostany nasienne,
- ostoje zwierząt,
- źródliska rzek i potoków,
- obszary zagrożone erozją.
Nadleśniczy ma uprawnienia do wprowadzenia okresowego zakazu wstępu do lasu, jeżeli:
- na jakimś obszarze nastąpiło zniszczenie runa leśnego lub drzewostanu,
- wykonywane są prace z hodowli i ochrony lasu lub pozyskuje się drewno,
- na skutek suszy występuje duże zagrożenie pożarowe.
Ponadto w lesie zabrania się:
- zanieczyszczania gleby i wód,
- zaśmiecania,
- rozkopywania gruntu,
- niszczenia grzybów oraz grzybni, niszczenia lub uszkadzania drzew, krzewów i innych roślin,
- niszczenia urządzeń i obiektów gospodarczych, turystycznych i technicznych oraz znaków, zbierania płodów runa leśnego w oznakowanych miejscach zabronionych,
- rozgarniania i zbierania ściółki,
- wypasu zwierząt gospodarskich,
- biwakowania poza miejscami wyznaczonymi przez właściciela lasu lub nadleśniczego,
- wybierania jaj i piskląt, niszczenia lęgowisk i gniazd ptasich,
- płoszenia, ścigania, chwytania i zabijania dziko żyjących zwierząt,
- puszczania psów luzem,
- hałasowania oraz używania sygnałów dźwiękowych, z wyjątkiem przypadków wymagających wszczęcia alarmu.
W lasach oraz na terenach śródleśnych, jak również w odległości 100 m od granicy lasu zabronione jest:
- rozniecanie ognia poza miejscami wyznaczonymi do tego celu przez właściciela lasu lub nadleśniczego,
- korzystanie z otwartego płomienia,
- wypalanie wierzchniej warstwy gleby i pozostałości roślinnych.
KTO MOŻE ZOSTAĆ
STRAŻNIKIEM LEŚNYM?
Osoba, która:
- jest obywatelem polskim;
- ukończyła 21 lat;
- ma pełnię praw cywilnych i obywatelskich;
- posiada odpowiednie kwalifikacje zawodowe (wykształcenie min. średnie leśne, przeszkolenie i brak przeciwwskazań do pracy z bronią);
- cieszy się nienaganną opinią;
- zatrudniona jest w pełnym wymiarze czasu pracy;
- posiada odpowiedni stan zdrowia;
- nie była karana sądownie za przestępstwo z chęci zysku lub innych niskich pobudek.
USTAWOWE UPRAWNIENIA STRAŻNIKÓW LEŚNYCH:
1. Legitymowanie osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia jak również świadków zdarzenia.
2. Nakładanie oraz pobierania grzywien w drodze mandatu karnego.
3. Zatrzymywanie i dokonywanie kontroli środków transportu na obszarach leśnych oraz w ich bezpośrednim sąsiedztwie.
4. Przeszukiwanie pomieszczeń i innych miejsc.
5. Ujęcie na gorącym uczynku sprawcy przestępstwa lub wykroczenia albo w bezpośrednim pościgu.
6. Odbieranie za pokwitowaniem przedmiotów pochodzących z przestępstwa lub wykroczenia oraz narzędzi służących do ich popełnienia.
7. Prowadzenie dochodzeń oraz wnoszenia i popierania aktów oskarżenia w postępowaniu uproszczonym jeśli przedmiotem przestępstwa jest drzewo lub drewno z lasów stanowiących własność Skarbu Państwa, w trybie i na zasadach określonych w Kodeksie postępowania karnego.
8. Prowadzenie postępowania w sprawach o wykroczenia oraz udziału w rozprawach przed Sądem w charakterze oskarżyciela publicznego w sprawach zwalczania wykroczeń w zakresie szkodnictwa leśnego.
9. Noszenie broni palnej długiej i krótkiej lub gazowej oraz ręcznego miotacza gazowego.
10. Żądanie niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, zwracania się o taką pomoc do jednostek gospodarczych, jak również w nagłych przypadkach do każdego obywatela o udzielenie doraźnej pomocy na zasadach określonych w ustawie o Policji.
11. Dokonywanie kontroli podmiotów gospodarczych zajmujących się obrotem i przetwarzaniem drewna i innych produktów leśnych celem sprawdzenia legalności ich pochodzenia.
12. Zastosowanie wobec osób uniemożliwiających wykonywanie czynności służbowych środków przymusu bezpośredniego:
- siły fizycznej i chwytów obezwładniających,
- pałki służbowej,
- chemicznych środków obezwładniających,
- kajdanek,
- psa służbowego,
- broni palnej - kiedy w/w środki przymusu nie wystarczą.
13.Na gruntach stanowiących własność Skarbu Państwa przysługują również uprawnienia:
- Państwowej Straży Łowieckiej w zakresie zwalczania kłusownictwa,
- Straży Ochrony Przyrody w zakresie przestrzegania przepisów o ochronie przyrody,
- Państwowej Straży Rybackiej w zakresie kontroli legalności dokonywania połowu.
ZAKRES PRAWNY DZIAŁANIA STRAŻY LEŚNEJ
Przestępstwa leśne:
- wyrąb drzewa z lasu (art. 290 kk);
- kradzież drewna z lasu (art. 278 kk);
- paserstwo, którego przedmiotem jest drewno (art. 291 i 292 kk);
- spowodowanie pożaru leśnego lub innego zdarzenia sprowadzającego bezpośrednie niebezpieczeństwo (art. 163 i 164 kk);
- kłusownictwo łowieckie (art. 53 prawa łowieckiego) i kłusownictwo rybackie (art. 27a ustawy rybackiej), jeżeli w obu przypadkach miejscem popełnienia ich czynu jest las.
Wykroczenia leśne:
- szkodnictwo leśne (art. 148, 149, 151-157, 159, 161-166 kw);
- kradzież leśna (art. 119 kw) oraz wyrąb drzewa w lesie w celu jego przywłaszczenia (art. 120 kw);
- paserstwo, którego przedmiotem jest drzewo z lasu (art. 122kw);
- niszczenie lub uszkadzanie mienia LP (art. 124 kw);
- naruszenie przepisów przeciwpożarowych w lasach (art. 82 i 82a kw);
- kłusownictwo wędkarskie (art. 27 ustawy rybackiej);
- kłusownictwo łowieckie (art. 51 prawa łowieckiego);
- ustawa o ochronie przyrody (art. 127 i 131);
- bezprawne umieszczanie ogłoszeń (art. 63a kw);
- niszczenie, uszkadzanie i usuwanie znaków ostrzegawczych (art. 74 kw);
- niezachowanie ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia (art. 77 kw);
- drażnienie lub płoszenie zwierzęcia (art. 78 kw);
- niszczenie lub uszkadzanie urządzeń ochrony brzegów wodnych (art 81 kw);
- niestosowanie się do znaku, sygnału lub polecenia w ruchu (art. 92 kw);
- niezachowanie ostrożności przy korzystaniu z dróg (art. 98 kw).