Asset Publisher Asset Publisher

Leśny Kompleks Promocyjny „Lasy Beskidu Śląskiego”

Leśny Kompleks Promocyjny „Lasy Beskidu Śląskiego” powstał jako jeden z pierwszych siedmiu takich obiektów w Polsce. Został powołany do życia Zarządzeniem nr 30 Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych z 19.12.1994 r. Obecnie funkcjonuje już 25 takich obiektów.

Obejmuje swym zasięgiem cztery nadleśnictwa: Bielsko, Ustroń, Węgierska Górkę i Wisłę, rozpościerające się w najbardziej na zachód wysuniętej części Karpat, pomiędzy Bramą Morawską a Doliną rzeki Soły. W skład Beskidu Śląskiego wchodzą trzy pasma górskie: Czantorii i Stożka, Baraniej Góry oraz Skrzycznego, Klimczoka i Błatniej. Ponadto, w skład LKP „Lasy Beskidu Śląskiego” wchodzi fragment Beskidu Żywieckiego z masywem Romanki oraz niewielki fragment Beskidu Małego. Północną część LKP stanowi Pogórze Cieszyńskie i Wodzisławsko – Wilamowickie. Obszar LKP leży w dorzeczu Wisły, od północnego-zachodu, poprzez Olzę, w dorzeczu Odry, zaś od południowego –zachodu, poprzez Potok Czadeczka, w dorzeczu Dunaju.

Podstawowe cele utworzenia LKP „Lasy Beskidu Śląskiego” to:

  • wszechstronne rozpoznanie stanu biocenoz górskich oraz dynamiki zachodzących w nich zmian;
  • trwałe zachowanie lub odtwarzanie naturalnych walorów lasów górskich;
  • Łączenie trwałej gospodarki leśnej z aktywną ochroną przyrody;
  • promowanie wielofunkcyjnej oraz zrównoważonej gospodarki leśnej;
  • prowadzenie prac badawczych i doświadczalnictwa leśnego dla wypracowania wniosków możliwych do wykorzystania przede wszystkim w rejonach górskich;
  • prowadzenie szkoleń Służby Leśnej oraz rozwijanie edukacji przyrodniczo

– leśnej społeczeństwa.

Specyfiką drzewostanów beskidzkich jest nadal duży udział świerka o obniżonej zdrowotności w wyniku oddziaływania zanieczyszczeń przemysłowych, chorób grzybowych i szkodliwych owadów.

Możliwość uprawiania sportów zimowych i całorocznej turystyki pieszej przyciąga rzesze turystów nie tylko z konurbacji Górnośląskiej, ale również z całego kraju. Stwarza to okazję do szerokiej prezentacji proekologicznej polityki leśnej, a w jej ramach idei LKP. Jedną z przesłanek powołania LKP „Lasy Beskidu Śląskiego” było stworzenie możliwości lepszej i skuteczniejszej ochrony i restytucji walorów przyrodniczo – leśnych, do których należą:

  • tereny źródliskowe Wisły;
  • potoki Białej i czarnej Wisełki;
  • zbiorowiska leśne o charakterze naturalnym w rezerwatach przyrody „Barania Góra”, „Czantoria”, „Stok Szyndzielni”, „Jaworzyna”;
  • fragmenty naturalnej świerczyny górnoreglowej w rezerwacie „Romanka”;
  • drzewostany z wysokoprodukcyjnym ekotypem świerka istebniańskiego
    w Nadleśnictwie Wisła;
  • cenne drzewostany nasienne buka pospolitego w Nadleśnictwie Bielsko;
  • obszary północno-zachodniej części Nadleśnictwa Ustroń stanowiące fragment Bramy Morawskiej, będące miejscem wędrówki z południa Europy wielu gatunków roślin i zwierząt na teren Polski.

W Beskidzie Śląskim występują duże chronione ssaki: niedźwiedź, ryś i wilk. Dobre warunki do życia znajdują tu również rzadkie gatunki nietoperzy: podkowiec mały, nocek orzęsiony, nocek duży, nocek Bechsteina oraz mopek Barbastella. Pasma Baraniej Góry i Romanki są ostoją głuszca. Teren LKP zasiedla także największa sowa - puchacz. Gromadę płazów reprezentują m.in.: salamandra plamista, traszka  karpacka, traszka grzebieniasta, kumak górski. Występuje tu również rzadki gatunek chrząszcza - biegacz urozmaicony.

Wśród rosnących tu drzewostanów, wyróżniono fitocenozy leśne:

  • W piętrze pogórza: grąd subkontynentalny, nadrzeczną olszynę górską, olszynę bagienną, podgórski łęg jesionowy;
  • W reglu dolnym: żyzną buczynę karpacką, karpackie jaworzyny miesiącznicowe, kwaśną buczynę górską, dolnoreglowy bór jodłowo – świerkowy, jaworzynę karpacką, bory i lasy bagienne;
  • W reglu górnym: acydofilną świerczynę górnoreglową

O bogactwie roślin runa leśnego świadczą liczne płaty orlika pospolitego, parzydła leśnego, ciemiężycy białej, zespoły roślinne z wieloma gatunkami storczykowatych
i liliowatych, naparstnicy wielokwiatowej, śnieżyczki przebiśnieg, bluszczu, widłaków goździstego i jałowcowatego, barwinka, kopytnika, marzanki wonnej, pomocnika baldaszkowatego, goryczki trojeściowej i krzyżowej. Na szczególną uwagę zasługuje tocja karpacka oraz endemit Karpat Zachodnich tojad mocny morawski. Paprocie reprezentują m.in. podrzeń żebrowiec, paprotka pospolita i pióropusznik strusi.
Z chronionych gatunków drzew i krzewów swoje stanowiska mają cis, w rezerwacie Zadni Gaj, oraz wawrzynek wilczełyko i kalina koralowa.

Celem reintrodukcji głuszca w Beskidach, w 2002 roku Nadleśnictwo Wisła rozpoczęło wolierową hodowlę tych kuraków. Młode głuszce, corocznie zasilają naturalną populację tego gatunku w Beskidzie Żywieckim i Morawsko – Śląskim, a także służą do restytucji tego gatunku w Borach Dolnośląskich (Nadleśnictwo Ruszów)
i w Beskidzie Sądeckim ( Nadleśnictwo Nawojowa). Ponadto głuszce były nabywane przez inne hodowle, zarówno działające w Polsce (Leżajsk, Kadzidłowo, Głęboki Bród) jak i w innych krajach – Litwa, Ukraina, RFN, Czechy i Słowacja.

Całość lasów na terenie LKP ma status lasów ochronnych, wśród których największy udział mają lasy uszkodzone przez przemysł (100%) oraz lasy wodochronne (30%)

Głównymi zagrożeniami dla trwałości lasu są:

  • choroba opieńkowa w świerczynach;
  • szkody od okiści i silnych wiatrów;
  • masowe pojawy szkodliwych owadów liściożernych i podkorowych ( głównie kornika drukarza);
  • emisje przemysłowe - 35% lasów znajduje się w I strefie tzw. słabych uszkodzeń przemysłowych, pozostałe 65% w II strefie – średnich uszkodzeń przemysłowych.

Leśny Kompleks promocyjny „Lasy Beskidu Śląskiego” jest miejscem badań naukowych prowadzonych przez Wydział Leśny Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie, Instytut Badawczy Leśnictwa, Uniwersytet Śląski w Katowicach oraz Szkołę Główną Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.

Funkcje społeczne lasów realizowane są m.in. przez ich szerokie udostępnianie dla potrzeb turystycznych, rekreacyjnych i edukacyjnych. W tym celu utrzymywane są różnorodne urządzenia i obiekty: szlaki turystyczne, rowerowe, ścieżki spacerowe, dydaktyczne, wyciągi i trasy narciarskie, miejsca odpoczynku, punkty informacji turystycznej.

Dla potrzeb edukacyjnych powstał na bazie OSW w Ustroniu – Jaszowcu, Regionalny Leśny Ośrodek Edukacji Ekologicznej, z pełnym zapleczem hotelowo-szkoleniowym. W terenie działa Izba Leśna na Przysłupiu, Ośrodek Edukacji Ekologicznej w Istebnej – Dzielcu – Muzeum świerka istebniańskiego w Wyrchczadeczce oraz Ośrodek Wolierowej Hodowli Głuszca – w Nadleśnictwie Wisła, Izba Edukacji Ekologicznej
w Bielsku – Wapiennicy w Nadleśnictwie Bielsko, zaś w Nadleśnictwie Węgierska Górka działa Izba Edukacyjna na bazie adaptacji wybranych pomieszczeń na cele edukacyjne. Tym samym każde z nadleśnictw LKP dysponuje swoja profesjonalną bazą edukacyjno – szkoleniową.

Na obszarze nadleśnictw LKP „Lasy Beskidu Śląskiego” funkcjonują ścieżki edukacji przyodniczo-leśnej, których jest obecnie 16. Powstały staraniem i nakładem środków własnych nadleśnictw. Nadleśnictwa wydały foldery opisujące przebieg tras poszczególnych ścieżek, a do dyspozycji wycieczek zbiorowych lub indywidualnych zwiedzających służą w każdej chwili, wyznaczeni do prowadzenia edukacji w terenie, wyszkoleni pracownicy nadleśnictw.

Organem doradczym i opiniodawczym Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych jest Rada Naukowo – Społeczna, powołana przez Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, w zakresie której jest inicjowanie i ocena realizacji działań podejmowanych w LKP. W skład Rady wchodzą przedstawiciele świata nauki, samorządów, pozarządowych organizacji ekologicznych, mediów, ochrony środowiska, przemysłu drzewnego, RDLP w Katowicach.

W obecnym składzie Rada powołana została na okres 5 lat t.j. na okres 2018 – 2022.


Asset Publisher Asset Publisher

Zurück

Relacja z Jubileuszowej XXV Pielgrzymki Leśników na Jasną Górę. 18 września 2021 r.

Relacja z Jubileuszowej XXV Pielgrzymki Leśników na Jasną Górę. 18 września 2021 r.

„Przyroda to najpiękniejszy uniwersytet”. Te słowa bł. Prymasa kard. Stefana Wyszyńskiego przywołali leśnicy 18 września, jako motto 25. Ogólnopolskiej Pielgrzymki na Jasną Górę. W liście do pielgrzymujących leśników Prezydent RP Andrzej Duda apelował - Przekażemy lasy naszym następcom, dlatego jesteśmy zobowiązani, aby jak najlepiej zadbać o ten narodowy skarb. Jubileusz spotkań z Czarną Madonną i beatyfikację Prymasa Tysiąclecia upamiętnił buk purpurowy posadzony tego dnia obok Domu Pamięci Prymasa Wyszyńskiego.

Józef Kubica, pełniący obowiązki Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, zwracając się do pielgrzymów-leśników, mówił, że spotkanie na Jasnej Górze, to przede wszystkim dziękczynienie, ale jednocześnie to wołanie o pomoc. Chociaż 90 proc. obszarów chronionych w Polsce, znajduje się na terenie zarządzanym przez Lasy Państwowe, wciąż słyszymy, że ochrona jest niewystarczająca.

      – Z powodu oczekiwań Komisji Europejskiej dotyczących m.in. unijnej strategii dla bioróżnorodności, jeszcze nigdy sytuacja lasów nie była tak trudna – podkreślał Józef Kubica, pełniący obowiązki Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych. Dodał również, że lasy pełnią przede wszystkim funkcję społeczną. - Na koniec Dyrektor Generalny zadał retoryczne pytania: Jak mamy wyobrazić sobie ekologiczny świat bez drewna? Czym mamy je zastępować? Plastikiem?

Do tego tematu nawiązał również Edward Siarka pełnomocnik rządu ds. leśnictwa i łowiectwa w swoim wystąpieniu podczas konferencji duchowej na Wałach Jasnogórskich.

- Komisja Europejska chce podporządkować sobie politykę leśną. Chce tę politykę wyciągnąć z kompetencji państw narodowych. Jest to jedno z zagrożeń. Próbuje się tę politykę ujednolicić, co może się wiązać z tym, że będziemy mieli takie rejony lasu, do których nie będziemy mogli wejść, wędkować, zbierać runa leśnego. Przed tym się bronimy i polecamy się Matce Bożej, aby nas wspierała we wszystkich działaniach na rzecz polskiej przyrody i polskich lasów – mówił.

Specjalny list skierował do pielgrzymów Prezydent RP Andrzej Duda, składając serdeczne podziękowania wszystkim, którzy pieczołowicie gospodarują wielkim dobrem narodowym, jakie stanowią polskie lasy oraz troskliwie ochraniają nasze zasoby przyrodnicze.

- Leśnik to nie tylko zawód, to odpowiedzialna misja społeczna. Przyjmujemy dziedzictwo ojczystej przyrody od naszych przodków, przekażemy je naszym następcom, dlatego jesteśmy zobowiązani, aby jak najlepiej zadbać o ten narodowy skarb, od którego tak istotnie zależy pomyślność naszej egzystencji – napisał Prezydent RP, dziękując za Akcję #sadziMY, której jest patronem.

Msza św. koncelebrowana pod przewodnictwem bp. Tadeusza Lityńskiego, delegata Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Pracowników Leśnictwa rozpoczęła się tuż po godz. 11.00. W homilii ks. prof. Mirosław Kalinowski, Rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego podkreślał, że przed szeroko rozumianym środowiskiem leśników stoi piękna misja uświadamiania człowiekowi więzi ze stworzonym światem:

- Uczcie szacunku do niego, bo to jest szacunek dla Stwórcy i Bożych praw, dbajcie o niego i strzeżcie go tak, aby natura, jak najlepiej służyła człowiekowi, rozwojowi naszej Ojczyzny, promujcie matczyną troskę o ziemię, której niech patronuje Maryja”. – Oddajcie Bogu cześć w tym świecie, który jest nie tylko naszym domem, ale i Bożą świątynią – zachęcał zebranych Rektor KUL.

Pełny zapis transmisji mszy dostępny jest pod adresem:

https://www.youtube.com/watch?v=9tryEkrcXRs

Po Mszy Świętej odbyła się Krajowa Narada Leśników, w której wzięli udział m.in. dyrektorzy regionalni oraz reprezentanci nadleśnictw i wydziałów merytorycznych dyrekcji regionalnych. Podczas jej trwania pochylono się nad bieżącymi sprawami funkcjonowania Lasów Państwowych.

Ostatnim punktem tego dnia było upamiętnienie pielgrzymki. Z inicjatywy braci leśnej po naradzie, na terenie Instytutu im. Kardynała Stefana Wyszyńskiego posadzono buk purpurowy. Purpura to kolor kardynalski, a buk i pamiątkowy kamień przypominać będą jubileuszową XXV Pielgrzymkę Leśników oraz beatyfikację Prymasa Tysiąclecia.