Asset Publisher Asset Publisher

Grzyby

Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów, czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń, czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać - odpowiedzi na te i inne pytania.

Kogo mogę się poradzić w sprawie zebranych w lesie grzybów?

Podstawową zasadą jest zbieranie tylko i wyłącznie owocników grzybów, które dobrze znamy. Nie należy zbierać osobników zbyt młodych, bo to utrudnia określenie gatunku oraz zbyt starych, które z kolei mogą być toksyczne. Jeżeli nie jesteśmy pewni, czy  znaleziony  grzyb jest przydatny do spożycia, to lepiej pozostawić go w lesie.

Aby nauczyć się prawidłowego zbierania grzybów i rozpoznawania gatunków warto uczestniczyć w organizowanych przez nadleśnictwa grzybobraniach. Informacje o nich znajdziecie na stronie www.lasy.gov.pl oraz stronach jednostek. Warto szukać porady w punktach skupu i u grzyboznawców - nadleśnictwa nie zajmują się ocenianiem grzybów. Bezpłatnych porad na temat zebranych w lesie grzybów udzielają wszystkie terenowe stacje sanitarno-epidemiologiczne, które znajdują się w każdym powiatowym mieście. Prowadzą one także rejestry grzyboznawców, którzy udzielają porad.

W przypadku wystąpienia po spożyciu grzybów nudności, bólów brzucha, biegunki, czy podwyższonej temperatury należy wywołać wymioty i jak najszybciej zgłosić się do lekarza. Wezwany w porę może uratować życie. Nie należy lekceważyć takich objawów. Trzeba też pamiętać, że przy zatruciach muchomorem sromotnikowym występuje faza pozornej poprawy, później stan chorego gwałtownie się pogarsza.

Czy grzyby w lesie można zbierać bez ograniczeń?

Grzyby w polskich lasach można zbierać bez ponoszenia jakichkolwiek kosztów i w zasadzie bez ograniczeń, ale są pewne wyjątki. Nie wolno ich zbierać w niektórych częściach lasu, gdzie jest stały zakaz wstępu:  na uprawach do 4m wysokości, w drzewostanach nasiennych i powierzchniach doświadczalnych, w ostojach zwierzyny. Nie wolno ich także zbierać na obszarach chronionych: w rezerwatach i parkach narodowych. Rygorystycznie należy przestrzegać zakazu wstępu na tereny wojskowe.

Należy oszczędzać duże, stare owocniki grzybów, gdyż nie są atrakcyjne kulinarnie, a  mają duże znaczenie dla rozwoju grzybów. Jeśli wiemy, że jakiś grzyb jest rzadki i ginący to także oszczędźmy go, nawet jeśli jest jadalny. Niezależnie od miejsca występowania część gatunków grzybów podlega całkowitej ochronie gatunkowej – poznaj dokładnie listę tych grzybów zanim wybierzesz się do lasu.

Czy znalezione grzyby należy wykręcać, czy wycinać?

To pytanie jest zadawane od niepamiętnych czasów. Powstało zapewne tuż po słynnym dylemacie dotyczącym jaja i kury. Skoro jest tyle gatunków rozmaitych grzybów to spokojnie możemy stosować oba sposoby. Każdy jest dobry, ale  stosowany z rozsądkiem. Większe owocniki grzybów lepiej jest wyciąć, ze względów praktycznych, bo zaoszczędzamy sobie pracy przy czyszczeniu grzybów. Naturalnie nie w połowie trzonu, jak to nieraz widać przy zbiorze podgrzybków w celach zarobkowych. Możemy delikatnie podważyć także owocnik grzyba koniuszkiem noża. Wycinamy jak najniżej, odgarniając dokładnie ściółkę i uważając, aby nie uszkodzić grzybni. Potem starannie przykrywamy to miejsce, aby grzybnia nie wysychała. Resztka trzonu grzyba szybko zgnije lub zjedzą ją ślimaki.

Grzyby blaszkowe, takie jak kurka, zielonka czy rydz lepiej jest wykręcać. Należy je wyjąć z podłoża tak, aby nie uszkodzić trzonu i także dokładnie zakryć grzybnię ściółką. Tak wyjęty owocnik łatwiej rozpoznać co do gatunku, a jest to bardzo istotne, aby wyeliminować pomylenie zielonki, gołąbka czy pieczarki z  muchomorem zielonkawym. Rozpoznaje się go m.in. po pochwie u podstawy trzonu, stąd nie można takich grzybów wycinać. Pamiętajmy, że jeden średni owocnik to dawka śmiertelna dla człowieka.

Jak zbierać i przechowywać grzyby zanim trafią do kuchni?

Pierwsza zasadą jest zbieranie tylko znanych nam grzybów. Unikniemy wtedy zatrucia na pozór apetycznie wyglądającymi, ale groźnymi dla naszego zdrowia owocnikami. Zbieramy tylko owocniki zdrowe, nieuszkodzone i młode, ale nie zbyt młode, bo wtedy trudno rozpoznać gatunek grzyba. Pozostawiamy w nienaruszonym stanie grzyby niejadalne, nieznane nam oraz osobniki stare, które pozostawiamy jako „nasienniki". Najczęściej i tak  są robaczywe. Czy wiecie dlaczego grzyby są robaczywe? Te „robaki", które dziurawią nasze grzyby, szczególnie z letnich zbiorów, to larwy (czerwie) muchówek. Właśnie w grzybach przechodzą część swojego rozwoju.

Warto także pamiętać, że owocniki grzybów to żyjące organizmy, które nawet po zerwaniu nadal rozwijają się i oddychają wydzielając dwutlenek węgla i wodę. Dlatego bardzo ważne jest prawidłowe przechowywanie owoców grzybobrania. Najlepsze są szerokie, wiklinowe koszyki, a nie plastikowe wiadra, torby czy woreczki. Nawet najpiękniejsze owocniki szlachetnych gatunków grzybów mogą być przyczyną zatrucia, gdy przechowywane będą w foliowej torebce i ulegną zaparzeniu. Często wybieramy się na grzybobranie daleko od domu. W trakcie szybko postępujących procesów gnilnych wywołanych złym przechowywaniem grzybów wydzielają się toksyny, szkodliwe dla naszego zdrowia. Dlatego nawet powszechnie znane kurki czy podgrzybki mogą nam zaszkodzić, gdy je źle przechowamy.


Asset Publisher Asset Publisher

Zurück

Szkodnictwo leśne - informacje ogólne

Szkodnictwo leśne - informacje ogólne

Strażnicy leśni patrolują obszar całego nadleśnictwa interweniując w przypadku zgłoszenia przestępstwa lub wykroczenia leśnego.

Telefony do Komendantów Straży Leśnej z jednostek RDLP w Katowicach zawiera wykaz dostępny w zakładce "KONTAKTY".
 

Wyniki zwalczania szkodnictwa leśnego w 2023 r.:

Rodzaje szkodnictwa

ilość przypadków

wartość szkód (zł)

wykrywalność (%)

Kradzież drewna na łączną masę 306 m3

187

147 098

38,5

Kradzież lub zniszczenie pozostałego mienia (poza drewnem)

46

66 674

13

Kłusownictwo

50

81 600

76

Bezprawne korzystanie z lasu

w tym:

1 784 mandatów karnych na kwotę 287 330 zł

7 508

1 705 275

97,5

 

Wybierając się do lasu, należy wiedzieć co jest dozwolone a co zabronione:

Poruszać się można po każdej drodze i ścieżce leśnej wyłącznie pieszo lub na rowerze. Ruch pojazdem silnikowym, zaprzęgowym lub jazda konna są dozwolone drogami leśnymi tylko wtedy, gdy są one oznakowane drogowskazami dopuszczającymi ruch po tych drogach. Postój pojazdów na drogach leśnych dozwolony jest wyłącznie w miejscach oznakowanych.

Powyższe zapisy nie dotyczą inwalidów poruszających się pojazdami przystosowanymi do ich potrzeb.
 

Stałym zakazem wstępu objęte są lasy stanowiące:

- uprawy leśne do 4 m wysokości,

- powierzchnie doświadczalne i drzewostany nasienne,

- ostoje zwierząt,

- źródliska rzek i potoków,

- obszary zagrożone erozją.
 

Nadleśniczy ma uprawnienia do wprowadzenia okresowego zakazu wstępu do lasu, jeżeli:

- na jakimś obszarze nastąpiło zniszczenie runa leśnego lub drzewostanu,

- wykonywane są prace z hodowli i ochrony lasu lub pozyskuje się drewno,

- na skutek suszy występuje duże zagrożenie pożarowe.
 

Ponadto w lesie zabrania się:

- zanieczyszczania gleby i wód,

- zaśmiecania,

- rozkopywania gruntu,

- niszczenia grzybów oraz grzybni, niszczenia lub uszkadzania drzew, krzewów i innych roślin,

- niszczenia urządzeń i obiektów gospodarczych, turystycznych i technicznych oraz znaków, zbierania płodów runa leśnego w oznakowanych miejscach zabronionych,

- rozgarniania i zbierania ściółki,

- wypasu zwierząt gospodarskich,

- biwakowania poza miejscami wyznaczonymi przez właściciela lasu lub nadleśniczego,

- wybierania jaj i piskląt, niszczenia lęgowisk i gniazd ptasich,

- płoszenia, ścigania, chwytania i zabijania dziko żyjących zwierząt,

- puszczania psów luzem,

- hałasowania oraz używania sygnałów dźwiękowych, z wyjątkiem przypadków wymagających wszczęcia alarmu.
 

W lasach oraz na terenach śródleśnych, jak również w odległości 100 m od granicy lasu zabronione jest:

- rozniecanie ognia poza miejscami wyznaczonymi do tego celu przez właściciela lasu lub nadleśniczego,

- korzystanie z otwartego płomienia,

- wypalanie wierzchniej warstwy gleby i pozostałości roślinnych.


KTO MOŻE ZOSTAĆ
STRAŻNIKIEM LEŚNYM?

Osoba, która:

  • jest obywatelem polskim;
  • ukończyła 21 lat;
  • ma pełnię praw cywilnych i obywatelskich;
  • posiada odpowiednie kwalifikacje zawodowe (wykształcenie min. średnie leśne, przeszkolenie i brak przeciwwskazań do pracy z bronią);
  • cieszy się nienaganną opinią;
  • zatrudniona jest w pełnym wymiarze czasu pracy;
  • posiada odpowiedni stan zdrowia;
  • nie była karana sądownie za przestępstwo z chęci zysku lub innych niskich pobudek. 

USTAWOWE UPRAWNIENIA STRAŻNIKÓW LEŚNYCH:

1. Legitymowanie osób podejrzanych o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia jak również świadków zdarzenia.

2. Nakładanie oraz pobierania grzywien w drodze mandatu karnego.

3. Zatrzymywanie i dokonywanie kontroli środków transportu na obszarach leśnych oraz w ich bezpośrednim sąsiedztwie.

4. Przeszukiwanie pomieszczeń i innych miejsc.

5. Ujęcie na gorącym uczynku sprawcy przestępstwa lub wykroczenia albo w bezpośrednim pościgu.

6. Odbieranie za pokwitowaniem przedmiotów pochodzących z przestępstwa lub wykroczenia oraz narzędzi służących do ich popełnienia.

7. Prowadzenie dochodzeń oraz wnoszenia i popierania aktów oskarżenia w postępowaniu uproszczonym jeśli przedmiotem przestępstwa jest drzewo lub drewno z lasów stanowiących własność Skarbu Państwa, w trybie i na zasadach określonych w Kodeksie postępowania karnego.

8. Prowadzenie postępowania w sprawach o wykroczenia oraz udziału w rozprawach przed Sądem w charakterze oskarżyciela publicznego w sprawach zwalczania wykroczeń w zakresie szkodnictwa leśnego.

9. Noszenie broni palnej długiej i krótkiej lub gazowej oraz ręcznego miotacza gazowego.

10. Żądanie niezbędnej pomocy od instytucji państwowych, zwracania się o taką pomoc do jednostek gospodarczych, jak również w nagłych przypadkach do każdego obywatela o udzielenie doraźnej pomocy na zasadach określonych w ustawie o Policji.

11. Dokonywanie kontroli podmiotów gospodarczych zajmujących się obrotem i przetwarzaniem drewna i innych produktów leśnych celem sprawdzenia legalności ich pochodzenia.

12. Zastosowanie wobec osób uniemożliwiających wykonywanie czynności służbowych środków przymusu bezpośredniego:

     - siły fizycznej i chwytów obezwładniających,

     - pałki służbowej,

     - chemicznych środków obezwładniających,

     - kajdanek,

     - psa służbowego,

     - broni palnej - kiedy w/w środki przymusu nie wystarczą.

13.Na gruntach stanowiących własność Skarbu Państwa przysługują również uprawnienia:

     - Państwowej Straży Łowieckiej w zakresie zwalczania kłusownictwa,

     - Straży Ochrony Przyrody w zakresie przestrzegania przepisów o ochronie przyrody,

     - Państwowej Straży Rybackiej w zakresie kontroli legalności dokonywania połowu.

ZAKRES PRAWNY DZIAŁANIA STRAŻY LEŚNEJ

Przestępstwa leśne:

  • wyrąb drzewa z lasu (art. 290 kk);
  • kradzież drewna z lasu (art. 278 kk);
  • paserstwo, którego przedmiotem jest drewno (art. 291 i 292 kk);
  • spowodowanie pożaru leśnego lub innego zdarzenia sprowadzającego bezpośrednie niebezpieczeństwo (art. 163 i 164 kk);
  • kłusownictwo łowieckie (art. 53 prawa łowieckiego) i kłusownictwo rybackie (art. 27a ustawy rybackiej), jeżeli w obu przypadkach miejscem popełnienia ich czynu jest las.

Wykroczenia leśne:

  • szkodnictwo leśne (art. 148, 149, 151-157, 159, 161-166 kw);
  • kradzież leśna (art. 119 kw) oraz wyrąb drzewa w lesie w celu jego przywłaszczenia (art. 120 kw);
  • paserstwo, którego przedmiotem jest drzewo z lasu (art. 122kw);
  • niszczenie lub uszkadzanie mienia LP (art. 124 kw);
  • naruszenie przepisów przeciwpożarowych w lasach (art. 82 i 82a kw);
  • kłusownictwo wędkarskie (art. 27 ustawy rybackiej);
  • kłusownictwo łowieckie (art. 51 prawa łowieckiego);
  • ustawa o ochronie przyrody (art. 127 i 131);
  • bezprawne umieszczanie ogłoszeń (art. 63a kw);
  • niszczenie, uszkadzanie i usuwanie znaków ostrzegawczych (art. 74 kw);
  • niezachowanie ostrożności przy trzymaniu zwierzęcia (art. 77 kw);
  • drażnienie lub płoszenie zwierzęcia (art. 78 kw);
  • niszczenie lub uszkadzanie urządzeń ochrony brzegów wodnych (art 81 kw);
  • niestosowanie się do znaku, sygnału lub polecenia w ruchu (art. 92 kw);
  • niezachowanie ostrożności przy korzystaniu z dróg (art. 98 kw).